Czy wprowadzenie obligatoryjnej mediacji do polskiego porządku prawnego będzie naruszeniem prawa do sądu w świetle Konstytucji RP lub Europejskiej Konwencji Praw Człowieka?

Problem badawczy:

Ustalenie jakie czynniki wpływają na niski poziom spraw kończących w drodze mediacji w Polsce oraz ustalenie rozwiązań bądź możliwych narzędzi prawnych zmierzających do zwiększenia spraw kończących się zawarciem ugody, w tym czy wprowadzenie obligatoryjnej mediacji do prawodawstwa polskiego usprawni system sądownictwa.

 

Cel projektu badawczego:

Próba odpowiedzi na pytanie czy wprowadzenie do polskiego porządku prawnego obligatoryjnej mediacji w sprawach gospodarczych przyniosłoby oczekiwany skutek w postaci zwiększenia ilości spraw kończących się ugodami, a także czy wprowadzenie mediacji obligatoryjnej naruszy prawo do sądu, które jest zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

 

Uzasadnienie podjęcia badań:

Od wielu lat środowiska naukowe i prawnicze podzielone są w kwestii opinii na temat możliwości wprowadzenia obligatoryjnej mediacji do polskiego porządku prawnego.

Należy podkreślić, iż kwestia dopuszczalności mediacji obligatoryjnych jako nienaruszająca access to justice tj. czyli prawo do sądu była także przedmiotem wypowiedzi Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej m. in. w orzeczeniu w sprawie Alassini (2010). Trybunał orzekł, że zasady równoważności i skuteczności, a także zasada skutecznej ochrony sądowej nie sprzeciwiają się przepisom krajowym narzucającym uprzednie przeprowadzenie obligatoryjnego postępowania pojednawczego, jeżeli postępowanie to nie prowadzi do wydania decyzji wiążącej dla stron, nie opóźnia w istotny sposób wniesienia powództwa sądowego, powoduje zawieszenie biegu przedawnienia dochodzonych praw i nie wiąże się z ponoszeniem kosztów przez strony, chyba że koszty te są nieznaczne. Wymagania te powinny być respektowane przy ewentualnym wprowadzeniu mediacji obligatoryjnej.

Powyższe wytyczne Trybunału Sprawiedliwości leżą właśnie u podstaw rozpoczęcia moich badań naukowych w kierunku ustalenia jakie narzędzia prawne, wprowadzone do polskiego porządku usprawnią proces sądowniczy w Polsce w sposób nie naruszające prawo do sądu zagwarantowane w Konstytucji RP oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

 

Główny cel naukowy:

Celem projektu naukowego jest postawienie postulatów de lege ferenda, a wymiernym rezultatem projektu naukowego będzie zaproponowanie kierunku zmian legislacyjnych, w zakresie wprowadzenie zmian do polskiego porządku prawnego.

 

Zastosowana metoda badawcze/metodyka:

Projekt badawczy, poza wskazanymi powyżej celami, wnosi nowe spojrzenie na obligatoryjność mediacji poprzez pogłębioną analizę prawną nie tyko w odniesieniu do jurysdykcji krajowej, ale także międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem krajów gdzie mediacja obligatoryjna wprowadzona jest do porządku prawnego np. Włochy, Irlandia, oraz kraje Azji – Tajwan, Indie, Singapur

Realizacja projektu będzie przebiegała kilu etapowo i będzie obejmowała kilka narzędzi badawczych w tym:

  • Analizę orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
  • Przeprowadzenie ankiet
  • Przeprowadzenie wywiadów

 

Zespół:

Doktorant Marta Krzyśków-Szymkowicz, e-mail: marta@szymkowicz.pl

pod kierunkiem dr hab. Anny Hrycaj, prof. UŁa

 

 

 

Marta Krzyśków-Szymkowicz
rzecznik patentowy, mediator

Absolwentka Wydziału Prawa Uczelni Łazarskiego, założycielka kancelarii prawno-patentowej SZYMKOWICZ Kancelaria Rzecznikowska. Jako rzecznik patentowy współpracuje m.in. z syndykami w zakresie ochrony, wyceny i sprzedaży praw własności przemysłowej w przedsiębiorstwach w przypadku likwidacji tych przedsiębiorstw. Marta Krzyśków-Szymkowicz jest także mediatorem sądowym wpisanym na listy Sądów Okręgowych w Warszawie oraz mediatorem międzynarodowym wpisanym na listę mediatorów w Światowej Organizacja Własności Intelektualnej w Genewie. Specjalizuje się w prowadzeniu mediacji w zakresie prawa gospodarczego.

Członkini w międzynarodowych organizacjach jak np. w MARQUES gdzie aktywnie uczestniczy w grupie „Dispute Resolution Team, a także w ECTA „Copyright Team”.

Autorka licznych publikacji w pismach branżowych.