LITWA
W okresie od grudnia 2023r. do marca 2024r. członkowie Instytutu Prawa Upadłościowego i Restrukturyzacyjnego oraz Badań nad Niewypłacalnością Uczelni Łazarskiego w Warszawie odbywali staże naukowe na uniwersytetach w Wilnie.
Współpracę naukową z litewskimi badaczami rozpoczęła 11 grudnia 2023r. dyrektor Instytutu, dr hab. Anna Hrycaj, tygodniowym stażem naukowym na Mykolo Romerio Universitetas (MRU). W ramach przygotowania do stażu Anna Hrycaj wygłosiła, w formacie online, referat na temat polskiego prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego (6 grudnia 2023r.) dla polskich i litewskich nauczycieli akademickich, studentów oraz praktyków. Referat miał na celu poznanie zagadnień interesujących litewskich akademików i praktyków i pozwolił na przygotowanie kolejnego wystąpienia wygłoszonego 13 grudnia 2023r. podczas stażu naukowego i pobytu w Wilnie w ramach, finansowanego ze środków UE, projektu "InsolEUPro" - Zwiększanie sprawności doradców restrukturyzacyjnych w stosowaniu prawa UE oraz budowaniu zaufania i zrozumienia kultury sądowej poprzez podejście szkoleniowe i nauczanie mieszane. Podczas stażu dr hab. Anna Hrycaj odbyła owocne spotkania z prof. dr. hab. Salvija Muleviciene, kierownikiem Laboratorium Wymiaru Sprawiedliwości w MRU, w celu omówienia różnic oraz podobieństw między polskim i litewskim systemem prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego oraz możliwości współpracy w zakresie wspólnych badań naukowych. Podczas pobytu na Uniwersytecie MRU dr hab. Anna Hrycaj prowadziła badania nad litewskim prawem upadłościowym, w szczególności poszukując rozwiązań podobnych do przepisów polskiego postępowania o zatwierdzenie układu.
Efektem nawiązanej współpracy stał się projekt badawczy, którego przedmiotem były badania prawnoporównawcze w zakresie polskich i litewskich regulacji dotyczących statusu prawnego syndyka masy upadłości, wynagrodzenia syndyka oraz kosztów postępowania upadłościowego. Zwieńczeniem wspólnych badań naukowych było polsko-litewskie seminarium, który odbyło się 26 lutego 2024r. podczas kolejnego pobytu w Wilnie naukowców z IPUiR - dr hab. Anny Hrycaj oraz dr Bartosza Sierakowskiego.
Wspomniana wyżej, kolejna już wizyta w Wilnie, była związana ze stażem, który Anna Hrycaj oraz Bartosz Sierakowski odbyli na Uniwersytecie Wileńskim w okresie od 26 lutego 2024r. do 4 marca 2024r. Poza członkami IPUiR w stażu brała udział również dr hab. Aneta Łazarska z Uczelni Łazarskiego, dr hab. Joanna Mucha z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz dr Monika Strus-Wołos z Instytutu Allerhanda w Warszawie.
W ramach stażu członkowie IPUiR odbyli spotkania z prof. dr. Vytautasem Nekrosiusem w celu omówienia różnic i podobieństw między polskim i litewskim prawem postępowania cywilnego.
Anna Hrycaj i Bartosz Sierakowski spotkali się również z dr Neringą Gaubiene w celu omówienia problemów badawczych związanych z cyfryzacją systemu sądownictwa, w szczególności w kontekście postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych. Te same zagadnienia były tematem spotkania z dr. Rimantasem Simaitisem, podczas którego omówiono zagadnienia strukturalne systemów teleinformatycznych wspierających polskie i litewskie postępowania sądowe. Podczas spotkania omówiono kwestie dostępu do wymiaru sprawiedliwości, wydajności i skuteczności zdigitalizowanych postępowań oraz wyzwań badawczych związanych z potencjalnym wykorzystaniem sztucznej inteligencji w systemie sądownictwa. Kontynuacją tego spotkania było spotkanie dr Bartosza Sierakowskiego z dr Natalija Kaminskienė dyrektorem Lietuvos Teismai (Krajowej Administracji Sądowej), którego przedmiotem były zagadnienia związane z informatyzacją wymiaru sprawiedliwości, w tym w szczególności w kontekście litewskich rozwiązań dotyczących postępowań cywilnych oraz polskiego elektronicznego postępowania upominawczego.
Spotkanie z dr Neringą Gaubiene objęło również zagadnienia naukowe związane ze sprzedażą aktywów cyfrowych w ramach postępowania upadłościowego i egzekucyjnego.
Podczas pobytu na Uniwersytecie Wileńskim dr hab. Anna Hrycaj oraz dr Bartosz Sierakowski prowadzili badania nad litewskim prawem upadłościowym, prawem postępowania cywilnego, polubownym rozwiązywaniem sporów i mediacją, zwłaszcza w poszukiwaniu rozwiązań zbliżonych do polskich przepisów.
Uzupełnieniem badań dogmatycznych i prawnych oraz spotkań naukowych były wizyty w Sądzie Najwyższym (spotkanie z sędzią Andžejem Maciejevskim) i Sądzie Rejonowym w Wilnie (spotkanie z wiceprezesem sądu – sędzią Janasem Maciejevskim), podczas których analizowano działanie konkretnych rozwiązań w praktyce litewskiego sądownictwa oraz litewskiego systemu postępowania cywilnego i mediacji.
Celem stażu badawczego na uniwersytetach wileńskich jest zainicjowanie konstruktywnych dyskusji na temat wzajemnej współpracy i ewentualnych wspólnych działań. Staże naukowe dr hab. Anny Hrycaj oraz dr Bartosza Sierakowskiego były wyjątkową okazją do zbadania sposobów współpracy międzynarodowej między litewskimi uniwersytetami oraz Uczelnią Łazarskiego w Warszawie.
Obok aktywności o charakterze naukowym pracownicy Uczelni Łazarskiego spotkali się z siostrą Michaelą Rak, założycielką i dyrektorką Hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie. Siostra Michaela Rak, w 2008 przyjęła propozycję arcybiskupa wileńskiego Audrysa Bačkisa zorganizowania pierwszego stacjonarnego hospicjum na Litwie. Rozpoczęła remont budynku, w którym przed wojną mieszkał ks. Michał Sopoćko, spowiednik św. Faustyny Kowalskiej. Inauguracja działalności Hospicjum im. bł. ks. Michała Sopoćki nastąpiła 11 lutego 2009r. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat wartości ludzkiego życia oraz godności człowieka, w tym również godności, która jako wartość nadrzędna powinna być chroniona w postępowaniu sądowym i procedurach administracyjnych.
W czasie wolnym od zajęć naukowych oraz spotkań członkowie IPUiR zwiedzali Wilno, Troki, Kłajpedę i Neringę. Szczególnym zaskoczeniem okazała się Neringa, a konkretnie Martwe Wydmy, miejsce mało znane polskim turystom, ale zdecydowanie warte odwiedzenia.
NORWEGIA
W dniach od 15 do 31 stycznia 2024 r. Dyrektor Instytutu Prawa Upadłościowego i Restrukturyzacyjnego oraz Badań nad Niewypłacalnością Uczelni Łazarskiego w Warszawie, dr hab. Anna Hrycaj, odbyła dwutygodniowy staż naukowy na Uniwersytecie w Bergen (Norwegia). Podczas stażu Anna Hrycaj spotkała się z pracownikami Wydziału Prawa oraz wzięła udział w seminarium naukowym z gościem Wydziału – profesorem Sjur Swensen Ellingsæter z BI Norweskiej Szkoły Biznesu w Oslo. Podczas tego seminarium Anna Hrycaj przedstawiła referat dotyczący polskiego prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem postępowania o zatwierdzenie układu. Profesor Sjur Swensen Ellingsæter przedstawił rozwiązania prawa norweskiego. Następnie, miała miejsce dyskusja z udziałem badaczy z Wydziału Prawa, której przedmiotem były podobieństwa i rozbieżności polskiego i norweskiego prawa dotyczącego niewypłacalności, a także społeczne uwarunkowania efektywności określonych rozwiązań.
Podczas stażu Anna Hrycaj prowadziła badania nad rozwiązaniami norweskiego prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, w szczególności w zakresie rozwiązań, które sprzyjają odbudowywaniu konstruktywnych i opartych na zaufaniu relacji między dłużnikiem, a wierzycielami.
Poza zajęciami naukowymi Anna Hrycaj, podczas pierwszego tygodnia stażu, odkrywała uroki nietypowo zaśnieżonego Bergen, a podczas drugiego tygodnia mierzyła się z Bergen w wydaniu typowo pochmurnym i deszczowym.
