Poniżej przytaczamy pełną treść uchwał wraz z pytaniami postawionymi przez sąd upadłościowy i sąd restrukturyzacyjny. Pogląd wyrażony w uchwałach należy odnieść także do sytuacji, gdy plik jest nośnikiem niezaskarżalnego orzeczenia wraz z zasadniczymi motywami rozstrzygnięcia.
Uchwały zasługują na pełną aprobatę, a ich praktyczna treść sprowadza się do stwierdzenia, że kwalifikowany podpis elektroniczny jest składany pod orzeczeniem tylko raz, nawet jeśli orzeczenie posiada uzasadnienie. Nie ma więc potrzebny dwukrotnego opatrywania podpisem elektronicznym jednego pliku, zawierającego sentencję i uzasadnienie postanowienia/zarządzenia. Stanowisko Sądu Najwyższego zasługuje na aprobatę zarówno od strony technicznej, jak i prawnej – podpis elektroniczny obejmuje cały plik, a to właśnie plik jest nośnikiem orzeczenia.Można więc obrazowo powiedzieć, że od momentu złożenia podpisu elektronicznego plik (będący nośnikiem wypowiedzi zawartych w orzeczeniu) jest związany takim podpisem w każdym miejscu.
Warto odwołać się do regulacji unijnych, które opisują techniczne funkcjonowanie podpisu elektronicznego. Zgodnie z art. 3 pkt 10 rozporządzenia unijnego w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym[1] poprzez „podpis elektroniczny” rozumie się dane w postaci elektronicznej, które są dołączone lub logicznie powiązane z innymi danymi w postaci elektronicznej, i które użyte są przez podpisującego jako podpis. W konsekwencji dane w postaci elektronicznej, które przybrały postać kwalifikowanego podpisu elektronicznego, są danymi zintegrowanymi, które zostały zapisane przy użyciu konkretnego języka oprogramowania. W związku z tym, nie sposób mówić o tym, by były one złożone „w konkretnym miejscu” dokumentu elektronicznego, jakim jest orzeczenie utrwalone w systemie teleinformatycznym. Innymi słowy, ani podpis nie znajduje się poza dokumentem elektronicznym ani też żadna część dokumentu elektronicznego (np. sentencja czy uzasadnienie postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym) nie pozostaje logicznie niepowiązana z podpisem elektronicznym.
[1]Rozporządzenie z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (Dz. U. UE. L. z 2014 r. Nr 257, str. 73).
Czy postanowienie wydane w postępowaniu restrukturyzacyjnym na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu (art. 197 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne w zw. z art. 209 tej ustawy) jest orzeczeniem nieistniejącym w sytuacji, gdy zostało w chwili wydania wraz z uzasadnieniem utrwalone wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 197 ust. 1a ustawy Prawo restrukturyzacyjne) i podpis został złożony przez skład sędziowski tylko raz, a wizualizacja (podgląd) tak utrwalonego postanowienia i uzasadnienia w formie dokumentu elektronicznego i jego wydruk wskazują, że podpis został złożony wyłącznie pod uzasadnieniem?
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2023 r.
Postanowienie wydane w postępowaniu restrukturyzacyjnym na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu, utrwalone wraz z uzasadnieniem w chwili wydania wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, jest orzeczeniem istniejącym.
Czy zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości wydane na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu (art. 219 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe z dnia 28 lutego 2003 roku, tj. z dnia 9 czerwca 2022 r„ Dz. U z 2022 roku, poz. 1520, w zw. z art. 35 tej ustawy) jest zarządzeniem nieistniejącym w sytuacji, gdy zostało w chwili wydania wraz z uzasadnieniem utrwalane wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 219 ust. 1a ustawy Prawo upadłościowe w zw. z art. 35 tej ustawy), podpis został złożony przez przewodniczącego tylko raz, a wizualizacja (podgląd) tak utrwalonego zarządzenia i uzasadnienia w formie dokumentu elektronicznego i jego wydruk wskazują, że podpis został złożony wyłącznie pod całym dokumentem obejmującym sentencję zarządzenia i jego uzasadnienie?
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2023 r.
Zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości wydane na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu, utrwalone w chwili wydania wraz z uzasadnieniem wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, jest zarządzeniem istniejącym.
Szerzej na ten temat zob. artykuł autorstwa dr hab. Anny Hrycaj i dra Patryka Filipiaka opublikowany w najnowszym numerze "Polskiego Procesu Cywilnego":
- opracował: dr Bartosz Sierakowski
