W trakcie konferencji referaty wygłosili eksperci naszego Instytutu – dr hab. Anna Hrycaj, prof. UŁa oraz dr Bartosz Sierakowski. Doktor Sierakowski zaprezentował referat na temat kosztów postępowania upadłościowego, zgłaszając kilka uwag o charakterze postulatów de lege ferenda. W ocenie naszego eksperta ewentualne zmiany legislacyjne powinni zmierzać w kierunku zwiększenia kontroli nad przebiegiem postępowania ze strony wierzycieli, ponieważ to wierzyciele są głównymi beneficjentami postępowań upadłościowych. Warto rozważyć wprowadzenie zmian w postaci wiążącego syndyka preliminarza wydatków, składanego na początku postępowania i zatwierdzanego przez wierzycieli lub sędziego-komisarza.
Profesor Anna Hrycaj podsumowała całą konferencję, wskazując kierunki pożądanych zmian legislacyjnych, tj.:
- ustanowienie obligatoryjnego, jednego samorządu doradców restrukturyzacyjnych,
- zmiana struktury sądownictwa upadłościowego, w tym przeniesienie spraw tzw. upadłości konsumenckich do odrębnych wydziałów, zmniejszenie liczby sądów rozpoznających sprawy przedsiębiorców i umiejscowienie ich w strukturze sądów okręgowych,
- wprowadzenie w upadłościach konsumenckich ryczałtu obejmującego wynagrodzenie syndyka i zwrot wydatków, co usprawni przebieg postępowań i skróci czas ich trwania, ponieważ o wynagrodzeniu i zaliczce nie będzie orzekał sąd,
- zlikwidowanie obligatoryjnego nadzoru sądu nad wykonywaniem planów spłaty w upadłości konsumenckiej, co zdecydowanie odciąży sędziów wydziałów upadłościowych, a przez to poprawi sprawność i efektywność postępowań,
- zwiększenie kontroli wierzycieli w postępowaniach upadłościowych przedsiębiorców w odniesieniu do wydatków poprzez wprowadzenie instytucji podlegającego zatwierdzeniu przez wierzycieli preliminarza kosztów postępowania upadłościowego,
- utworzenie Urzędu ds. Niewypłacalności, do którego zadań będzie należało wsparcie wierzycieli w procesach kontroli syndyków, wsparcie obywateli w podejmowaniu czynności w systemie teleinformatycznym KRZ oraz wdrożenie systemu wczesnego ostrzegania.
Powyższe postulaty powinny być przedmiotem dalszej analizy w ramach prac Zespołu problemowego do spraw prawa upadłościowego oraz prawa restrukturyzacyjnego, utworzonego w ramach Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego działającej przy Ministrze Sprawiedliwości. Zespół został powołany w dniu 4 września 2024 r., a w jego skład wchodzą:
- dr hab. Przemysław Wołowski – Przewodniczący Zespołu
- prof. dr hab. Aleksander Witosz
- dr Bartosz Sierakowski
- dr Patryk Filipiak
- asesor sądowy Olga Nowosad
- sędzia Łukasz Lipowicz.
Link do informacji Ministerstwa Sprawiedliwości
