Niemieckie zmiany legislacyjne odpowiedzią na szok gospodarczy wywołany pandemią COVID – 19.

25 marca 2020 r. w Republice Federalnej Niemiec przyjęto ustawę, która ma złagodzić konsekwencje pandemii COVID-19 w niemieckiej gospodarce. Zmiany wprowadzone przez niemiecki parlament dotyczą regulacji dotyczących niewypłacalności, a także wypowiedzenia umów, prawa korporacyjnego i karnego.

Nowe regulacje mają przede wszystkim na celu ułatwienie kontynuacji działalności gospodarczej przedsiębiorcom, którzy mają trudności z utrzymaniem płynności finansowej oraz tym, którzy stali się niewypłacalni w wyniku pandemii COVID-19.

 

Zmiany legislacyjne, które weszły w życie w dniu 28 marca 2020 r. dotyczą:

·       zawieszenia obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości

Niemieckie prawo insolwencyjne, według ogólnych zasad, przewiduje trzytygodniowy termin na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Wobec trwającej pandemii,
w Niemczech zawieszono obowiązek składania wniosków o ogłoszenie  upadłości do
30 września 2020r. Zwolnienie to ma zastosowanie tylko w przypadku gdy niewypłacalność jest konsekwencją pandemii COVID-19 oraz są szanse na kontynuowanie działalności. Zakłada się, że niewypłacalność powstała w wyniku pandemii jeżeli problemy z płynnością nie miały miejsca na dzień 31 grudnia 2019 r.

Zgodnie z niemieckim prawem korporacyjnym dyrektorzy zarządzający ponoszą osobistą odpowiedzialność za płatności dokonywane w czasie gdy przedsiębiorstwo było już niewypłacalne. Wprowadzone zmiany w związku z zawieszeniem obowiązku zgłoszenia niewypłacalności, zwalniają dyrektorów zarządzających także z odpowiedzialności za płatności dokonane w celu utrzymania lub wznowienia działalności gospodarczej lub wdrożenia działań restrukturyzacyjnych.

·       finansowania działań restrukturyzacyjnych

Niemiecki legislator przewidział także swego rodzaju przywileje związane z pożyczkami udzielonymi w okresie zawieszenia tj. pomiędzy 1 kwietnia 2020 r. a 30 września 2020 r. (nawet jeśli dane przedsiębiorstwo nie jest w tym czasie niewypłacalne). Zgodnie z nową regulacją zarówno spłaty dokonane przed 30 września 2023 r. jak i zabezpieczenia takich pożyczki nie będą podlegały przepisom o bezskuteczności czynności prawnych dłużnika w razie ogłoszenia jego upadłości. To samo dotyczy spłat pożyczek udzielonych przez akcjonariuszy (nie dotyczy to jednak zabezpieczeń pożyczek udzielonych przez akcjonariuszy).

Zgodnie z dotychczasowymi zasadami określonymi w prawie niemieckim, podmiot udzielający pożyczki mógł zostać pociągnięty do odpowiedzialności odszkodowawczej
(a nawet ponieść odpowiedzialność karną), jeżeli udzielane finansowanie było niewystarczające do osiągnięcia celu restrukturyzacji a jedynie opóźniało złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości co z kolei przedkładało się na korzyść dla pożyczkodawcy ale było niekorzystne dla wierzycieli dłużnika.

Wprowadzone zmiany ograniczają odpowiedzialność podmiotów udzielających finansowania, stanowiąc iż wszelkie nowe pożyczki i udzielone na ich rzecz zabezpieczenia nie będą mogły być poczytywane jako działania mające na celu opóźnienie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, lecz pomoc w przetrwaniu trudnej sytuacji gospodarczej.

·       rozwiązania dotyczące konsumentów i małych przedsiębiorstw

Konsumenci i małe przedsiębiorstwa mają prawo niewykonywania umów lub płatności, jeżeli ich niezdolność do wywiązania się z zobowiązań umownych została spowodowana pandemią COVID-19. Nowe uprawnienie dotyczy umów konsumenckich zawartych przed 1 kwietnia 2020 r., których konsument nie może wykonać w okresie od 1 kwietnia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r.

Powyższe dotyczy także małych przedsiębiorstw. Jeżeli mały przedsiębiorca nie jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań wynikających z umowy zasadniczej zawartej przed 8 marca 2020 r., nie zagrażając bieżącej rentowności swojej działalności gospodarczej, może odmówić jej wykonania. W przypadku gdyby niewykonanie umowy miało spowodować nieuzasadnione obciążenie drugiej strony, dłużnik powinien ją rozwiązać.

Prawo niewykonania zobowiązań umownych nie dotyczy  umów leasingu, kredytu
oraz umów o pracę. W zakresie umów kredytu, spłata odsetek od udzielonego finansowania, należnych za okres od 1 kwietnia 2020 r. do 30 czerwca 2020r. może ulec odroczeniu na okres trzech miesięcy. Możliwość ta dotyczy umów o kredyt konsumencki zawartych przed 15 marca 2020 r.

Zgodnie z wprowadzonymi zmianami, wypowiedzenie przez kredytodawcę umów
o kredyt konsumencki z powodu niedotrzymania warunków płatności lub z powodu pogorszenia się sytuacji finansowej lub wartości zabezpieczenia kredytobiorcy jest niedozwolone.

W celu zniwelowania skutków pandemii COVID – 19, Niemiecki Rząd Federalny powołał Fundusz Stabilizacji Gospodarczej. Instytucja ta będzie koncentrowała swoje działania na ustabilizowaniu sytuacji dużych przedsiębiorstw,  których istnienie ma istotne znaczenie dla gospodarki w Niemczech oraz rynku pracy.

 

 - opracowała Diana Dudek